ŞEYDA ILGAZ

Gün içinde bir insan yaklaşık 35.000 karar veriyor.  Bu kararların bazısı üzerinde düşünmemizi gerektirmiyor ama bazısı bizi kolayca strese sokabiliyor. Vereceğimiz kararlardan pişman olmamak adına düşünüp duruyoruz.  Kaç dakika daha uyumalıyız? Ne giymeliyiz? Kahvaltıda ne yemeliyiz? Konuşurken ne söylemeliyiz? Akşamki davete gitmeli miyiz? O çok beğendiğimiz elbise indirime girdi, satın almalı mıyız? Meli miyiz, malı mıyız soru ekleriyle günü geçiriyoruz.  Peki gerçekte hayatımızı bu kadar strese sokmaya değen kararlar mı alıyoruz? Bu kararları azaltmanıın, daha az strese girmenin bir yolu yok mu? Karar verilecek konuları aza indirmek bizim elimizde.  Gün içinde aldığım bazı kararları şu şekilde hayatımdan çıkarmaya çalışıyorum: Her gün aynı kahvaltıyı yiyerek "kahvaltıda ne yiyeceğim?" sorusuna cevap aramaktan kurtulmuş oluruz. Yaklaşık 1 aydır aynı sabah kahvaltısını yiyorum.  Toplantılar veya sunum için giyeceğimiz kıyafeti önceden belirleyerek toplantı oldu

Söz konusu karar vermek olunca birçok soruyla veya sorunla  karşı karşıya kalıyoruz. Bu sorularla karşı karşıya iken karar vermeye çalışırken artık kendime şu soruyu soruyorum: Evet diyeceğin seçenek hayatını daha iyi yönde geliştirecek mi ? Hiç bilmediğin bir deneyime atılarak büyük bir hayata adım atmış olacak mısın? Diyelim ki 15 km koşmayı öneren bir arkadaşım var. Fakat 15 km koşmak önceden hiç yapmadığım bir şey olsun. Ona yanıtı vermeden önce şunları düşünmeye çalışıyorum: Koşmak sevdiğim bir aktivite mi? Evet. Sevdiğim bir insanla spor yapmak ister miyim? Tabiki. Hayır demem için çok gerekli bir mazeretim yoksa (hastalık gibi)  daha büyük bir hayatı seçerek ona evet demeyi tercih ediyorum.  Bu sebepten " DAHA BÜYÜK BİR HAYATI SEÇ. " mottosu yeni karar alma stratejilerimden bir tanesi oldu. Sizin de karar alma süreçlerinizde kulak verdiğiniz bir motto var mı? 

Reçel Deneyi: Sheena Iyengar ve Mark Lepper’in    tarafından gerçekleştirilen reçel deneyi insanların karar verme davranışlarına ışık tutar nitelikte. Yerel bir markette birbirini takip eden iki cumartesi günü 2 farklı stant kurulur. Birinde müşterilere 6 farklı reçel , diğer stantta ise 24 farklı reçel  sunulur. Kişiler istedikleri kadar reçel deneme hakkına sahip ve tadanlara da o gün kullanmaları için 1 dolarlık indirim kuponu veriliyor. 24 çeşit reçel olan stantta müşterilerin sevecekleri reçel çeşidini bulmaları daha olasıdır. Ve liberal teoriye göre müşterilerin 24 çeşit reçel olan stanttan daha fazla alışveriş yapmaları beklenir.  Ancak durum tam tersi çıkar: Evet, 24 farklı çeşit olan stant müşteriler için daha çekici oluyor. Bu markete uğrayan kişilerin yüzde 60'ı 24 çeşit sunan stanta uğruyor. Diğer taraftan, markete uğrayanların yüzde 40'ı, 6 çeşit reçeli olan stanta uğruyor.  Ancak paradoksal bir şekilde 24 çeşit reçel standına uğrayanların yalnız